روز جهانی چای، چه روزیست؟ و دلایل نامگذاری این روز چیست؟

روز جهانی چای چه روزیست؟

اولین بار در سال 2005 در شهر دهلی نو کشور هند روز 15 دسامبر را به عنوان روز جهانی چای نامگذاری کردند و این روز را جشن گرفتند. هدف از نامگذاری این روز به عنوان روز جهانی چای و برگزاری مراسم، جلب توجه دولت و شهروندان به اهمیت تولید انواع چای، تجارت و تاثیر آن بر زندگی کارگران، چای کاران و زحمتکشان صنعت  تولید چای است.

بعد از سال 2006 سایر کشورهای چای خیز همچون نپال، بنگلادش، سریلانکا، ویتنام، اندونزی، کنیا، مالاوی، مالزی، اوگاندا، هند و تانزانیا و… از روز جهانی چای استقبال کردند و تا به امروز همه ساله با بزرگداشت روز جهانی چای و برگزاری جشن، توسعه پرورش این گیاه ارزشمند و افزایش تولید و صادرات آن را مهم می شمارند.

تاریخچه گیاه چای

حدود پنج هزار سال پیش بوته ی چای برای نخستین بار در چین شناخته شد که با گذر زمان خواص درمانی آن را  نیز کشف کردند. از آن جایی که چینی ها این گیاه را ارزشمند می دانستند و اغلب برای مصارف دارویی استفاده می کردند؛ آن را به شکل های مختلفی فرآوری کرده و مورد استفاده قرار می دادند. البته افسانه هایی برای اینکه چینی ها چطور با چای آشنا شدند و آن را به شکل نوشیدنی مصرف نمودند نیز وجود دارد.

در سده ی هفدهم افرادی از هلند چای را از چین به اروپا بردند و به عنوان یک نوشیدنی برای مصارف پزشکی عرضه کردند اما بعدها که چای مورد استقبال ملکه انگلیس قرار گرفت، این نوشیدنی بین بزرگان اروپا و علی‌الخصوص انگلستان بیش از پیش محبوبیت پیدا کرد. چای امروزه نیز یکی از نوشیدنی های محبوب و مرسوم انگلستان است که در فرهنگ آنها نفوذ کرده به همین دلیل در انگلستان همه ساله 21 آپریل را جشن می گیرند و در این روز به نوشیدن چای های مختلف می پردازند.

چای در ایران

آقا محمدخان قاجار قوانلو کاشف‌السلطنه و مشهور به چایکار که با نام «پدر چای ایران» شناخته می‌شود، نخستین کسی بود که کشت چای را در ایران رواج داد.

کاشف‌السلطنه که برای مقاصد آموزشی به هند سفر کرده بود با صنعت چای آشنا شد و قبل از مراجعت به ایران، مقداری تخم چای را به همراه چهار هزار گلدان چای، قهوه، تخم کنف، دارچین، فلفل، میخک، هل، انبه، گنه گنه، کافور، ریشه زردچوبه، زنجبیل و… تهیه کرد و در سال ۱۲۸۵ شمسی با مشقت بسیار آن‌ ها را به ایران آورد چرا که در آن زمان صنعت چای انحصاری بود و خارج کردن بذر این گیاه از هند غیر قانونی محسوب می شد. برخی گفته اند که قوانلو کاشف‌السلطنه مقداری از تخم چای را در عصای خود پنهان کرد و به این شکل چای را به ایران وارد کرد. بنابراین از نوشیدن و کشت چای در ایران (لاهیجان) کمتر از دو قرن است که می‌گذرد.

انواع چای

چای یک نوشیدنی فوق العاده است که طیف گسترده ای از طعم های مختلف را دارا می باشد. نوشیدنی چای از گیاه Camellia  sinensis  تولید می‌شود و به طور کلی به نوشیدنی ای چای گفته می‌شود که از این گیاه عمل آوری شده باشد.

دو تیره از این گیاه برای انواع خاص چای وجود دارد.Camellia sinensis sinensis (چای چینی) بومی چین است و در دمای پایین و در ارتفاع زیاد رشد می کند. این گیاه معمولا در دامنه های کوه رشد می کند و برای تولید انواع چای های شیرین مانند چای سبز و چای سفید استفاده می شود.

Camellia sinensis assamica به نام چای آسام یا چای هند شناخته می شود. تولید این نوع چای از منطقه آسام در شمال هند آغاز شد. این گیاه به آب و هوای گرمسیری با مقدار زیادی باران و درجه حرارت گرم احتیاج دارد که به تولید یک بوته ی بزرگتر منجر می‌شود و برای چای های قوی مانند چای سیاه، اولانگ و پوئر قابل استفاده است.

البته گفتنی است چای در سراسر جهان رشد می کند و جالب است بدانید که چای هر منطقه دارای پروفیل طعم و عطر متمایز است؛ که می‌تواند به هر ذائقه ای خوش بنشیند. به همین دلیل چای، این نوشیدنی محبوب یکی از عمده محصولات صادراتی برای کشورهای تولید کننده خود محسوب می‌شود.

اما روز جهانی چای

برای اولین بار در سال 2005 در دهلی نو (هند) روز 15 دسامبر را به عنوان روز جهانی چای نامگذاری کردند و جشن گرفتند. هدف از نامگذاری این روز به عنوان روز جهانی چای و برگزاری مراسم، جلب توجه دولت و شهروندان به اهمیت تولید این محصول، تجارت و تاثیر آن بر زندگی کارگران، چایکاران و زحمتکشان صنعت تولید چای است.

از سال 2006 میلادی به بعد سایر کشورهای چای خیز همچون بنگلادش، سریلانکا، نپال، ویتنام، اندونزی، کنیا، مالاوی، مالزی، اوگاندا، هند و تانزانیا و… از روز جهانی چای استقبال کردند و تا به امروز همه ساله با بزرگداشت روز جهانی چای و برگزاری جشن، توسعه پرورش این گیاه ارزشمند و افزایش تولید و صادرات آن را مهم می شمارند.

گفتنی است برای اولین بار بزرگداشت روز جهانی چای در آذرماه سال ۹۴ در دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان در ایران برگزار شد. امید است که سالهای بیشتری شاهد برگزاری این مراسم در سراسر ایران باشیم.

چگونه روز جهانی چای را جشن بگیریم؟

چای بنوشید! در واقع صدها شکل از انواع چای وجود دارد، چای هایی که به آرامی و در فضای باز خشک شده اند و یا چای هایی که از طریق فرایندهای پیچیده عمل آوری شده اند و به یک چای مرغوب جدید با طعم و عطری دلنشین تر تبدیل شده اند. چای سیاه، چای سبز، چای سفید، چای اولانگ، چای ماچا و… جزو صدها شکل از بوته ی گیاه چای و یا Camellia sinensis هستند که شاید آن ها را امتحان کرده باشید و یا حتی اسم برخی از آن ها را نیز نشنیده باشید. طعم های مختلف چای را تصور نه! بلکه امتحان کنید. در روز جهانی چای، به تاریخ 15 دسامبر (24 آذر) چند چای جدید بنوشید و از آن لذت ببرید.

جمع بندی