مراسم چای ژاپنی شامل مواردی مثل تهیه چای، تدارکات و تشریفات سرو آن و حتی نوع چای می شود. در این مراسم که ژاپنی ها آن را چادو (CHADO) مینامند به ندرت از برگ چای استفاده میشود و بیشتر از پودر چای سبز یا همان چای ماچا استفاده می شود.
به طور کلی مراسم چای در ژاپن به دو صورت رسمی با نام چاجی (CHAJI) و غیر رسمی با نام چاکایی (CHAKAI) بر گذار می شود. در مراسم چاکایی غذاهای ساده و کم حجم به همراه شیرینی و چای نازک (چای ماچا تهیه شده از برگ های نازک چای) سرو میشود. در حالی که در چاجی شامل یک وعده غذایی کامل با مخلفات به همراه انواع شیرینی ها و چای نازک و ضخیم (چای ماچا تهیه شده از برگ های ضخیم چای) می باشد. مراسم چاجی میتواند حتی چهار یا پنج ساعت به طول بیانجامد.
فصلی بودن و تغییر فصل ها برای لذت بردن از چای مهم هستند. به طور سنتی سال توسط تمرین کنندگان چای به دو دوره اصلی تقسیم می شود: دوره قورباغه ماه های تشکیل دهنده فصول سرد (به طور سنتی از نوامبر تا آوریل) و دوره شخم زدن ماه های تشکیل دهنده فصول گرم تر (به طور سنتی ممکن است به اکتبر). وسائل مورد استفاده و مراسم و فضای مورد استفاده برای مراسم چای در دو دوره متفاوت هستند.
در ژاپن مدارس آموزش چادو وجود دارد زیرا که همه چیز از جمله فضای اتاق، ظروف، حرکات شخص سرو کننده، لباس ها و غذا ها و مواد غذایی که کنار هم قرار می گیرند قواعد خاص خود را دارد که آمیخته ای از علم، هنر و فرهنگ است.
تاریخچه چای ژاپن
اولین شواهد چای در ژاپن به قرن نهم باز میگردد. زمانی که یک بودا به نام ایکو از چین چای را وارد ژاپن میکند. مصرف چای در آن زمان به صورت یک فرهنگ در ژاپن شکل نمیگیرد، در حالی که مصرف چای در چین روز به روز گسترش می یافته است. در اواخر قرن دوازدهم مصرف پودر ماچا به همراه آب توسط یکی دیگر از راهبان به ژاپن معرفی شد. این راهب همچنین دانه گیاه چای را به همراه داشت که موفق به کشت مرغوب ترین چای در ژاپن شد.
این چای ماچا برای اولین بار در مراسم مذهبی در صومعه های بودایی مورد استفاده قرار میگرفت. در قرن سیزدهم، هنگامی که Shogunate Kamakura حکومت می کرد، کشت چای با استفاده از دانه های آورده شده از چین در کیوتو رواج پیدا کرد و نوعی مسابقه برای تأمین بهترین چای کاشته شده در کیوتو بین سربازان رایج شد.
استفاده از چای ژاپنی به عنوان یک عمل تحول پذیر، توسعه یافت و شروع به تکامل در بُعد زیبایی شناسی خود کرد. به ویژه از اصول سابی و وابی استفاده کرد.
وابی نشان دهنده تجربیات درونی و معنوی زندگی انسان است. معنای اصلی آن عبارت است از پالایش آرام، مشخص شده با فروتنی، محدودیت، سادگی، طبیعت گرایی، عمیق بودن، ناقص بودن و عدم تقارن. بر اشیاء ساده و بی نظیر و فضای معماری تأکید دارد و زیبایی ملایمی را که زمان و مراقبت به مواد منتقل می کند می ستاید.
سابی از سوی دیگر، نشان دهنده ی زیبایی بیرونی یا مادی زندگی است. در اصل، به معنی پوسیده یا فاسد شده است. به ویژه در میان اشراف، درک فضیلت موثرترین روش برای بیداری معنوی در نظر گرفته میشد، در حالی که درک ناقص بودن به عنوان یک یادآوری مفید برای به پذیرفتن خود، در اینجا و اکنون، درست همانطور که هست به شما می آمد. پذیرش نقص اولین گام به روشنگری بود.
به این صورت چای و تشریفات سرو آن به بخش مهمی از فرهنگ ژاپن تبدیل شد و به صورت یک هنر درآمد.
تجهیزات مراسم چادو
ظروفی که برای تهیه و سرو چای در مراسم چادو استفاده می شوند چادوگو نام دارند. طیف گسترده ای از چادوگو در دسترس است و سبک های مختلف برای رویدادهای مختلف و در فصول مختلف استفاده می شود. تمام ابزار چای با مراقبت زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. آنها دقیقا قبل و بعد از هر استفاده به خوبی نگهداری میشوند و در برخی مناطق حتی بدون دست کردن دستکش به آن ها دست نمی زنند.
چیگوسا
برخی از موارد، مانند شیشه های ذخیره سازی چای چیگوسا “Chigusa،” بسیار مهم هستند و در ژاپن گاهی به آن ها اسم های انسان ها را می دهند و برای آن ها احترام قائل می شوند.
چاکین
چاکین یک پارچه کوچک سفید مستطیل شکل یا پارچه کتان است که عمدتا برای تمیز کردن کاسه چای استفاده می شود.
چووان
کاسه چای چووان نام داد. چووان در طیف گسترده ای از اندازه ها و سبک ها موجود است و سبک های مختلف کاسه برای چای ضخیم و نازک استفاده می شود. کاسه های کوچک، که اجازه می دهد تا چای به سرعت شسته شود، در تابستان استفاده می شوند؛ در حالی که کاسه های بزرگ و عمیق در زمستان استفاده می شوند. کاسه ها اغلب توسط سازندگان و صاحبان آنها یا توسط استاد چای نامگذاری می شوند. بهترین کاسه ها توسط دست ساخته می شوند و برخی از آنها بسیار ارزشمند هستند. ناهماهنگی ها و نواقص آن هارا با ارزش می کنند.
کاددی
کاددی ظرف کوچک سرپوشیده که در آن ماچا نگه داری میشود.
چاشاکو
قاشق چای چاشاکو نام دارد. قاشق چای معمولا از یک تکه بامبو ساخته شده است، اگرچه ممکن است از عاج یا چوب نیز ساخته شود.
ویسک
همزن چای برای مخلوط کردن چای پودری با آب گرم است. هم زن چای از یک قطعه از بامبو ساخته شده است و انواع مختلفی وجود دارد. همزن های چای به راحتی ساییده می شوند و آسیب می بینند و میزبان باید در هنگام یک چاکایی یا چاجی، از یک همزن جدید استفاده کند.