زیرفون با نامهای تجاری Linden, large-leaved lime و با نام علمی Tilia platyphyllos Scop معروف است. به این درخت چوب خاردار و آهک هم گفته می شود.
زیرفون جزء گیاهانی است که از زمان های بسیار قدیم در علم پزشکی از خواص آن برای درمان بیماری ها استفاده می شده است، امروزه با توجه به پیشرفت در پزشکی استفاده از گیاه دارویی و بخصوص این گیاه همچنان ادامه دارد. درخت زیرفون گونه های گوناگونی دارد، اما دو نوع آن دارای خواص بیشتری در درمان بیماری ها هستند. این دو نوع از این گیاه در طب سنتی معمولا کاربرد فراوان دارند.
قوی ترین گونه زیرفون است که با برگ های کوچک خود معروف است. در انواع جوان درخت، رنگ پوست تنه آن شفاف و خاکستری رنگ است اما در انواع مسن این درخت، شکاف های زیادی دیده می شود.
زیرفون از نظر طب سنتی دارای طبیعت گرم و خشک است.
زیرفون گونه ای درخت، با عمر چندین ساله و بومی سراسر اروپا می باشد. این گونه درختی، با ارتفاع زیاد حدود 20 متر و حتی گاهی بیشتر هم دیده می شود. گیاه برگریز و خودرو است و به راحتی در هر جا کاشته می شود و بیشتر در جنگل های قدیمی و در نواحی کوهستانی اروپای شرقی و مرکزی قابل مشاهده است.
این درخت شهد فراوان دارد و زنبور عسل از شهد زیاد آن تغذیه می کند. زیرفون یک گیاه دارویی است که در بسیاری از فرهنگ ها از آن استفاده می شود.
همه قسمت های آن شامل برگ، گل های خشک شده و چوب آن مصرف دارویی دارد. گل های درخت مهمترین اجزای دارویی آن هستند. این گل ها به صورت 5 گلبرگی با رنگ زرد متمایل به سفید و معطر هستند. بعد از شکوفه زدن در بهار گل های زیرفون را جمع آوری کرده و خشک می کنند.
این گل های خشک شده در جاهای کم رطوبت نگهداری می شود. شکل ظاهری برگ های زیرفون شبیه به قلب و با حاشیه های دندانه دار است. در مناطق شهری و روستایی به صورت پراکنده وجود دارد اما بطور کلی پراکندگی این درخت در 2000 سال اخیر کاهش یافته است. امروزه درخت زیرفون را برای استفاده تجاری در ایتالیا، مکزیک، فلوریدای آمریکا و جزایر غربی کارائیب کشت می شود.
در مناطق مختلف اروپا مردم عقاید مختلفی درباره درخت زیرفون داشتند، به عنوان مثال در اروپا در دوران قدیم اعتقاد داشتند که اگر بیماران مبتلا به صرع زیر این درخت بنشینند درمان می شوند و یا در ایتالیا و آلمان مردم معمولا در خانه های خود این درخت را می کارند زیرا باور دارند این درخت شیطان را از خانه دور می کند. در همه جهان از این درخت مردم معمولا برای درمان مشکل بی خوابی، سرماخوردگی، خارش پوست و سردردها مانند میگرن، مشکل بی اختیاری در کنترل ادرار، روماتیسم، سرفه، برونشیت، نفخ، خونریزی، اسپاسم، کمک به تعریق و بسیاری مشکلات دیگر استفاده می کنند.
البته پژوهشگران در حال انجام تحقیقات بیشتری در باره این خواص گیاه زیرفون هستند.
چای زیرفون
چای زیرفون از جوشاندن برگ، گل و پوست درخت زیرفونی تهیه می شود که که در مناطق معتدل آسیا، اروپا و آمریکای شمالی رشد می کند.
خواص چای زیرفون
1-چای زیرفون صدها سال است که به عنوان آرامبخش بسیار مفید شناخته شده است. مصرف این چای به داشتن خواب آرام هم کمک می کند.
روش مصرف چای زیرفون به عنوان آرامبخش و داشتن خواب راحت:
یک قاشق چایخوری از گیاه خشک زیرفون را در یک فنجان آب جوش ریخته؛ بعد از 6 الی 10 دقیقه دم کشیده و چای آماده است. این چای گیاهی را با کمی عسل شیرین کرده و به مدت 2 تا 3 هفته هر شب قبل از خواب آن را میل کنید تا خوابی آرام داشته باشید.
2- چای زیرفون در فرهنگ های گوناگون به عنوان داروی فشارخون استفاده می شود.
3- از خواص این چای کمک به هضم غذا و سیستم دستگاه گوارش است. در یک تحقیقی، کودکان بالای 12 سال مبتلا به اسهال که نسبت به آنتی بیوتیک مقاوم بودند نشان داد که مصرف این چای خواص ضد باکتریایی قوی دارد. تیلیروزید یکی از ترکیبات گیاهی موجود در زیرفون است که با اسهال عفونی مبارزه می کند.
روش استفاده چای زیرفون برای رفع مشکلات گوارشی:
یک قاشق چای خوری زیرفون خشک را به یک فنجان آب جوش اضافه کرده و آن را دم کرده و میل نمایید .
4- استفاده از چای زیرفون اضطراب و استرس را به طرز چشمگیری از بین می برد زیرا این چای گیاهی خاصیت آرامبخش دارد.
روش استفاده چای زیرفون برای رفع اضطراب و استرس:
5 گرم از گل خشک زیرفون را در یک آب جوش ریخته و بعد از 5 دقیقه چای آماده است. به مدت 2 الی 3 هفته قبل از خواب از این چای گیاهی بنوشید تا به رفع اضطراب و استرس شما کمک کند چون گل های این گیاه خاصیت آرامبخشی دارد.
5- چای زیرفون دارای آنتی اکسیدان قوی مانند “تیلیروزید و کائمپرفرول” است که می تواند با التهابات ایجاد شده در بدن مبارزه کرده و از بروز بسیاری از بیماری ها مانند دیابت نوع 2 و سرطان ها جلوگیری نماید.
6- دو آنتی اکسیدان “تیلیروسید و کوئرستین” که در چای زیرفون وجود دارد یک مسکن مناسب برای کاهش درد مانند دردهای مفصلی می باشد. اما هنوز میزان مصرف این چای به عنوان مسکن در حال بررسی می باشد.
7- چای زیرفون ممکن است خاصیت ادرار آوری داشته باشد. پوست داخلی درخت زیرفون دو خاصیت “دیافورتیک و دیورتیک” را دارد. دیورتیک ماده ای است که مایعات را از بدن خارج می کند و دیافورتیک ماده ای که با عرق کردن مایعات را خارج می کند. البته تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
8-خاصیت سم زدایی گیاه زیرفون:
با استفاده از دم کرده گل های این گیاه می توان سموم را از بدن خارج کرد.
روش استفاده از چای زیرفون برای دفع سموم از بدن:
اگر یک قاشق غذاخوری گل درخت زیرفون را در یک لیوان آب بجوشانیم، می توانیم با نوشیدن آن 2 الی 3 بار در روز به عنوان یک داروی ادرار آور از آن استفاده کنیم تا سموم بدن با ادرار خارج شود. بهتر است مصرف این نوشیدنی دو الی سه هفته انجام شود.
9- تمیز کردن چشم با زیرفون:
اگر چشم شما قرمز و ملتهب شد می توانپد برای درمان از زیرفون استفاده کنید. این گیاه یک داروی طبیعی برای درمان التهاب چشم است. در درمان بیماری های چشمی از ساقه گیاه زیرفون استفاده می شود.
روش استفاده اززیرفون برای قرمزی چشم و چسبندگی پلک ها:
ابتدا یک قاشق غذاخوری برگ خشک زیرفون را در یک فنجان آب جوش ریخته و اجازه دهید تا دم بکشد. محلول آماده شده را صاف کنید و بر روی یک دستمال تمیزبریزید. بعد ازخنک شدن، چشم خود را با آن تمیز کنید.
10- با کمک گیاه زیرفون پوست و موی زیبایی داشته باشید:
گیاه زیرفون برای تقویت و رشد مو و زیبایی پوست دارویی مناسب است. این گیاه به شما کمک می کند تا چین و چروک پوست را کاهش و لک های قهوه ای آن را کم رنگ کند. اگر با محلول این درخت حمام کنید تاثیر آن را بر روی مو و پوست خود مشاهده خواهید کرد.
روش استفاده از زیرفون برای تقویت پوست و مو:
100 گرم گل زیرفون را در یک لیتر آب جوش ریخته تا به مدت 10 تا 15 دقیقه بجوشد. بعد از جوشاندن آن را صاف کرده و سپس آن را به آب حمام اضافه کنید و در آن غوطه ور شوید.
تهیه لوسیون گیاه زیرفون برای پوست صورت:
40 تا 50 گرم گل زیرفون در یک لیتر آب ریخته و اجازه دهید 15 تا 20 دقیقه بجوشد. بعد از گذشت این مدت زمان آن را صاف کرده و بعد از خنک شدن محلول را بر روی لک های قهوه ای و چین و چروک صورت بزنید. اثرات مثبت را بر روی پوست خود خواهید دید.
مراقب باشید از زیرفون بیشتر از میزان گفته شده استفاده نشود و همچنین کودکان زیر 12 سال نباید از این گیاه استفاده کنند.
دمنوش زیرفون چیست؟
زیرفون بر اساس طب سنتی ایران دارای طبع گرم و خشک است. دمنوش آن دارای خواص بسیاری می باشد که در پزشکی قدیم و نوین برای درمان از خواص آن استفاده می شود. مانند:
دمنوش زیرفون داروی ضد تشنج و ناراحتی های عصبی است.
اگر این دمنوش به طور مرتب مصرف شود شخص شب آرام و روز پرتحرکی را خواهد داشت.
افراد مسن که به سختی می خوابند بهتر است ازاین دمنوش استفاده کنند.
دمنوش زیرفون برای درمان میگرن و سردردها مناسب است.
این دمنوش خاصیت رقیق کنندگی خون را دارد و از ورم و سخت شدن جدار رگها و حتی انفارکتوس قلبی جلوگیری می کند و در مجموع آرامبخش مناسبی برای بیماری های قلبی است.
بیماران مبتلا به رماتیسم و نقرس اگر از دمنوش زیرفون استفاده کنند به درمان خود کمک می کنند.
دمنوش زیرفون خاصیت تعریق دارد و نوشیدن این دمنوش سبب ترشح عرق می شود و به این ترتیب سموم از بدن خارج می شوند.
خطرات استفاده از چای زیرفون چیست؟
مصرف این چای بطور کلی بی خطر است اما در صورت بروز حساسیت بهتر است ازمصرف آن صرف نظر کنید.
آژانس دارویی اروپا اعلام کرده است که مصرف 2 الی 4 گرم از چای زیرفون در روز مناسب و بی خطر است و از مصرف زیاد آن باید خودداری نمود. زنان باردار و شیرده و همچنین کودکان بهتر است از این چای مصرف نکنند.
پیشنهاد می شود که بیماران قلبی از چای زیرفون و محصولات دیگر این درخت کمتر استفاده کنند زیرا در موارد نادر استفاده مکرر از محصولات این گیاه منجر به ایجاد بیماری های قلبی شده است.
چای زیرفون ادرار آور است پس بهتر است از مصرف آن با سایر داروهای ادرار آور خودداری شود تا بدن دچار کم آبی نشود و همچنین مصرف آن با بعضی داروهای خاص ممکن است ضدیت داشته باشد. بهتر است افرادی که بعضی داروهای حاوی “لیتیوم” را مصرف می کنند قبل از استفاده از این چای با پزشک خود مشورت کنند.
روش تهیه دمنوش زیرفون
برای تهیه دمنوش زیرفون ابتدا یک قاشق غذاخوری از زیرفون خشک شده در دو لیوان آب سرد ریخته و روی شعله مستقیم قرار داده تا بجوشد و سپس اجازه دهید با شعله غیر مستقیم نیم ساعت دم بکشد تا کاملا رنگ بدهد. این دمنوش خواص فراوان دارد. روزانه 3 فنجان از این دمنوش میل کنید. شبها قبل از خواب یک فنجان از آن را بنوشید.
جمع بندی
زيرفون بر مبنای طب سنتی ايران، دارای طبیعتی گرم وخشک بوده و خواص دارویی فراوانی دارد
از درخت زیرفون در درمان بعضی بیماری ها استفاده می شود و امروزه در کشورهایی مانند ایتالیا، جزایر غربی کارائیب، فلوریدای آمریکا و مکزیک برای استفاده های تجاری کشت می شود.
زیرا زیرفون مدر است و خاصیت ادرارآوری دارد، اگر با این نوع داروها همزمان استفاده شود ممکن است به دلیل خروج آب از بدن، انسان دچار بی آبی شود که بسیار خطرناک است.