پیش از شرح انواع چای و دمنوش برای کبد چرب لازم است توضیحی کوتاه در مورد خود کبد چرب بدهیم.
کبد چرب چیست؟
کبد، عضوی از بدن است که در معرض تمامی سموم ناشی از خوراکیها، نوشیدنیها و نیز مواد سرطانزا قرار دارد.
کبد، یکی از اعضای مقاوم بدن است که تأثیر زیادی در سلامتی بدن دارد و همیشه در حال فعالیت زیاد است.
اگر دارای کبد چرب هستید این موضوع به معنای آن است که در درون یا بیرون کبد شما چربیهای اضافی انباشته شدهاند.
راه برطرف کردن آن ابتدا دریافت کالری کمتر و سوزاندن کالری بیشتر است.
در این راستا و هماهنگ با برنامهی سالم تغذیه و ورزش، استفاده از چای مخصوص کبد چرب یکی از مفیدترین راههای خلاصی از چربیهای اضافی کبد است.
شرح شش دمنوش برای کبد چرب
ابتدا در مورد سه نوع چای و دمنوش مطرح و مشهور به درمان کبد چرب صحبت کرده و در انتها سه چای و دمنوش گیاهی دیگر که در مورد آنها آزمایشهای علمی نیز انجام شده است را خدمتتان معرفی خواهیم کرد.
ابتدا به مواردی که بیشتر مشهور است میپردازیم:
چای بابونه
چای بابونه علاوه بر اینکه آرامشبخش و تسکین دهندهی سیستم عصبی است، برای محافظت از کبد نیز بسیار مؤثر توصیف میشود.
طعم دمنوش بابونه تا حدی تلخ است.
در طب سنتی چین این تصور وجود دارد که اگر مزاج کبد، دچار گرمی یا سردی شود مشکلاتی در سوخت و ساز بدن به وجود خواهد آمد.
گفته میشود اشخاصی که مزاج کبد آنها گرم است در بدنشان سوخت چربی و کربوهیدراتها درست انجام نمیشود و دچار چاقی میشوند.
طبق نظر طب سنتی چین، چای بابونه، گرمای کبد را برطرف میکند.
چای ریشه قاصدک (Dandelion Root)
استفاده از چای ریشه قاصدک برای درمان کبد چرب و مشکلات گوارشی، رواج قابل توجهی دارد.
ریشههای قاصدک، حاوی آن تعداد از ویتامینها و مواد معدنی است که میتوانند عملکرد کبد را بهبود بخشند.
این چای به تحریک تولید صفرا و جریان آن بین کیسهی صفرا کمک میکند.
شاید بپرسید که چرا جریان صفرا مهم است؟ چون جریان صفرا به متابولیسم و هضم چربی کمک و سطح کلسترول خوب را حفظ کرده و از عملکرد کیسهی صفرا هم محافظت میکند.
مصرف چای قاصدک همچنین به ترمیم و محافظت از کبد در برابر سموم یاری میرساند.
نوشیدن چای ریشه قاصدک بهطور مرتب روشی خوب برای سالم نگه داشتن کبد است.
از آنجا که قاصدک، طعم تلخ و خاصی دارد، بعضیها از آن بهعنوان یک قهوهی سالم استفاده میکنند.
قطعاً ایدهی بسیار خوبی است که بخصوص بعد از صرف یک وعده غذایِ بسیار چرب از این چای استفاده کنید.
چای فیلانتوس نیروری (Phyllanthus nirur)
بیشترین محل رشد این گیاه در هندوستان، مالزی چین و برزیل است.
چای فیلانتوس در درمان هپاتیت و یرقان نیز کارساز است.
طعم چای فیلانتوس تلخ است.
نکتهای که باید به آن اشاره کنیم این است که طعم تعداد زیادی از چای و دمنوشهای مفید برای کبد و کبد چرب به تلخی میزند؛ چون به تحریک تولید آب صفرا از کیسهی صفرا کمک میکند و با تأثیرگذاری بر متابولیسم چربی از عوارض آن میکاهد و تشکیل سنگهای کلسیمی در بدن را کاهش میدهد.
علمیترین دمنوش برای کبد چرب
در تحقیقات معتبرِ به عمل آمده در سال 2018 برخی از گیاهان و ادویهها در مداوای کبد چرب از لحاظ علمی نیز مورد تأیید قرار گرفتند.
در این میان مؤثرترین آنها عبارتاند از:
دمنوش زردچوبه
زردچوبه مانند یک ستارهی راک در بین گیاهان دارویی است!
زردچوبه، حاوی آنتیاکسیدانهای قدرتمند زیادی است که کبد را سالم نگه میدارد.
هرچند زردچوبه بیشتر برای کاهش التهاب توصیه میشود اما میتواند بهعنوان دمنوش برای کبد خراب نیز مورد استفاده قرار بگیرد و باعث بهبود کبد آسیب دیده شود.
مادهای به نام «کورکومین» که در زردچوبه وجود دارد باعث جلوگیری از مسمومیت و زخم کبد و عوارض کبدی میشود.
همچنین زردچوبه، خطر ابتلا به سرطان کبد بخصوص نوعی از آن به نام «کارسینوم هپاتوسلولار» (Hepatocellular carcinoma) را بسیار کاهش میدهد.
طرز تهیه دمنوش زردچوبه: یک تا دو قاشق چایخوری زردچوبهی آسیاب یا رنده شده را داخل قوریِ حاویِ چهار فنجان آب بریزید و بگذارید 10 دقیقه بجوشد.
پنج دقیقه صبر کنید تا خنک شود. میتوانید از عسل، شیر یا لیموترش برای طعم دادن بیشتر و اضافه کردن به خواص و سرعت جذب زردچوبه استفاده کنید.
دمنوش خار مریم
این گیاه در ایران به نامهای «مارتیغال» و «خار خار» مشهور است.
خار مریم، کبد را از سموم محافظت میکند.
در طب سنتی چین از خار مریم بهعنوان تصفیهکنندهی درون و دمنوش برای پاکسازی کبد استفاده میشده است.
طرز تهیه دمنوش خار مریم: سه تا پنج گرم خار مریم را در یکصد و پنجاه سیسی آبِ جوش به مدت ۱۰ تا پانزده دقیقه دم کنید.
دمنوش چای سبز
چای سبز در این مورد بهقدری مشهور است که گاه افراد آن را در اینترنت با اصطلاح «چای سبز کبد چرب» جستجو میکنند.
چای سبز، حاوی بالاترین غلظت «پلی فنول»های قویِ آنتیاکسیدانی بخصوص «کاتچین» است.
این آنتیاکسیدانها در بهبود عملکرد کبد و رهایی از سموم و رادیکالهای آزاد که در کبد جمع میشوند بسیار مؤثر هستند.
با این حال، به خاطر داشته باشید که هر چند نوشیدن مقادیر متوسط چای سبز میتواند خطر ابتلا به بیماری کبد را کاهش دهد مصرف بیش از حد آن میتواند اثرات سمی بر کبد شما داشته باشد.
طرز تهیه چای سبز: برای هر یک لیوان چای سبز، یکچهارم قاشق سوپخوری چای سبزِ پودر شده استفاده کنید.
آب جوش را داخل لیوان یا فنجان شیشهای ریخته و بگذارید دمای آب جوش به 80 درجه کاهش پیدا کند.
به این منظور کافی است که حدود سی ثانیه صبر کنید.
پودر چای سبز را داخل توری ریخته و داخل آب جوش داخل فنجان که حرارتش تا 80 درجه پایین آمده بگذارید.
پنج دقیق صبر کرده و سپس توری را از فنجان در آورید و بنوشید.
علیرغم تمام توضیحات داده شده، پس از انتخاب دمنوش مناسب کبد چرب و پیش از مصرف آن حتماً با پزشک خود مشورت کنید.