روز زمین چیست؟
روز 22 آوریل مصادف با دوم اردیبهشت در سراسر جهان به نام “روز زمین” نامگذاری شده است، البته در ابتدا از طرف فردی به نام “نلسون” نام “آموزش ملی محیط زیست” پیشنهاد شد اما از طرف “دنیس هایز” هماهنگ کننده ملی نام این روز ” روز زمین” تعیین گردید و این نام بین المللی شد.
هدف از این نامگذاری حمایت از اقداماتی هست که در راستای حفاظت از محیط زیست انجام می شود. از جمله اهداف دیگری که برای نامگذاری این روز در نظر گرفته شده است کمک به حل بحران تغییرات آب و هوایی، حفاظت از گونه های در معرض انقراض و تشویق جنبش های محیط زیستی و پایان بخشیدن به آلودگی پلاستیکی می باشد.
به طور کلی باید گفت روز زمین، روز قدردانی و همچنین آگاهی نسبت به کره زمین است. یکی از اعضای سنای امریکا در رابطه با تاریخچه روز زمین اینگونه گفت: اولین مراسم روز زمین در بهار سال 1970 میلادی، که هنوز سازمان محیط زیست ایالات متحده دائر نشده بود و همچنین زمانی که هنوز هیچگونه قانونی برای کارخانه هایی که گازهای آلاینده متصاعد می کنند وجود نداشت، برگزار شد.
نلسون، استاد دانشگاه هاروارد بود که برای اولین بار برای رواج زمینی پاک، پیشنهاد “روز زمین” را داد و در روز 22 آوریل سال 1970 / 20 میلیون امریکایی به خیابان ها آمده و تقاضای خود را علیه آلودگی محیط زیست اعلام کردند.
کنگره (EPA) در ماه دسامبر همان سال مجوز تاسیس یک سازمان جدید فدرال را برای قانون گذاری و حفظ محیط زیست تایید کرد. قوانینی که باید با این مجوز تصویب می گردید، شامل قانون آب و هوای پاک، قانون گونه های در معرض خطر و بسیاری از قوانین زیست محیطی دیگر بوده است.
20 سال بعد “روز زمین” بین المللی شد. در حال حاضر، هر ساله، در 192 کشور بیش از یک میلیارد نفر در فعالیت های روز زمین شرکت دارند. مراسم روز زمین دو بار در سال برگزار می شود، یک بار در نیمکره شمالی در فصل بهار و بار دوم در نیمکره جنوبی در فصل پاییز که در آن تاریخ در نیمکره جنوبی فصل بهار را می گذرانند و این بدین معنی است که سازمان ملل هر سال و در هر دفعه در فصل بهار در دونیم کره مراسم روز زمین را برگزار می کند.
هر ساله، در 192 کشور بیش از یک میلیارد نفر در فعالیت های روز زمین شرکت دارند.
تاریخچه نامگذاری روز زمین
در روز 21 مارس برابر با اول فروردین در سال 1970 میلادی اولین روز زمین جشن گرفته شد. پیشنهاد نامگذاری روز زمین اولین بار توسط جان مک کانل، فعال صلح طلب، در سال 1969 مطرح شد و سپس این پیشنهاد در کنفرانس یونسکو در شهر سانفرانسیسکو ارائه شد.
در اولین روز بهار در21 مارس سال 1970 اولین مراسم روز زمین در نیمکره شمالی برگزار گردید. بعد از آن سناتور امریکایی، گیلرد نلسون، به جای21 مارس، روز 22 آوریل را برای نامگذاری روز زمین پیشنهاد داد. علت این پیشنهاد نشت گسترده نفت در سواحل سانتا باربارا در ایالت کالیفرنیای امریکا در سال 1969 بود.
در 28 ژانویه سال 1969 به دنبال انفجار چاه نفتی که در ساحل سانتا باربارا، کالیفرنیا حفر شده بود، بیشتر از سه میلیون گالن نفت پاشیده شد که موجب کشته شدن بیش از ده هزار از موجودات دریایی مانند دلفین ها و شیرهای دریایی شد.
بعد از این اتفاق فعالان در مورد مقررات زیست محیطی و روز زمین بسیج شدند. در سال 1970 این روز اختصاص به ایالات متحده داشت اما بعداً به وسیله “دنیس هایز” هماهنگ کننده روز زمین بین المللی شد و در141 کشور ساماندهی کرد.
از سال 1990 میلادی 22 آوریل به عنوان روز زمین جنبه بین المللی پیدا کرد و همه ساله در 193 کشور برگزار می شود.
در حال حاضر فعالان زیادی در روز زمین شرکت دارند و یک هفته بر روی مسائل محیط زیست تلاش و تمرکز دارند.
برنامه سازمان ملل و روز زمین چیست؟
سازمان ملل برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار جزوه ای برای شهروندان زمین با نام” راهنمای حفظ جهان برای یک فرد تنبل” منتشر کرد تا شهروندان اقداماتی را برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل انجام دهند.
این نکات عبارتند از:
- برای صرفه جویی در مصرف برق وسایل برقی، مانند رایانه را خاموش کنند.
- به جای اینکه در موقع حمام کردن وان را پر کنند سعی کنند دوش بگیرند تا آب کمتری مصرف شود.
- برای اینکه دمای منازل بالاتر برود و در نتیجه انرژی کمتری استفاده شود بهتر است در خانه ها از فرش استفاده شود.
- مصرف گوشت و مرغ و ماهی را کمتر کرده و بیشتر از غذاهای گیاهی استفاده شود زیرا برای تهیه گوشت از منابع زمین بیشتر بهره برداری می شود.
- سعی کنند موها را به حالت طبیعی خشک کنند و کمتر از دستگاه های خشک کن استفاده شود که از منابع انرژی مصرف کمتری شود.
- برای حمل و نقل از خودروهای عمومی استفاده شود و اتومبیل برای مواقعی باشد که تعداد سرنشین زیاد باشد.
- به بازیافت پسماندهای غذایی اهمیت دهند.
- تلاش کنیم از ظروف یکبار مصرف استفاده نکنیم.
روز زمین در ایران چگونه است؟
در ایران هم همزمان با کشورهای دیگر جهان، “هفته زمین پاک” از دوم اردیبهشت درسراسر کشور برپا می شود و دوم اردیبهشت نخستین روز این هفته به نام “روز زمین پاک” نامگذاری شده است.
البته به نظر برخی افراد علت اینکه دوم اردیبهشت آغاز “هفته زمین پاک” اعلام شده، تعطیلی آغاز بهار (اول فروردین) در ایران است. در ایران در هفته پاک راه کارهایی برای حفظ محیط زیست و کره زمین اعلام شده است:
1-صرفه جویی در مصرف کاغذ، زیرا همه ساله برای اینکه کاغذ مصرفی ما تامین شود درختان زیادی را قطع می کنند و این به شدت به محیط زیست لطمه وارد می کند. البته میبایست مصرف کاغذ را تا جایی که می توانیم کم کنیم و همچنین باید هر ساله نهالی بکاریم تا به حفظ محیط زیست کمک کنیم.
2-مصرف بی رویه آب نداشته باشیم تا گرفتار خشکسالی نشویم.
3-به بازیافت زباله اهمیت خاصی داده شود.
4-به جای استفاده از کیسه های نایلونی از کیسه های پارچه ای استفاده شود.
5-به پاکسازی رودخانه ها، جنگل ها و کوهستان ها اهمیت دهیم.
پلاستیک ومحیط زیست
مواد پلاستیکی همیشه بازیافت نمی شوند یعنی بسیاری از این مواد پلاستیکی، زمانی که به راحتی در زمین رها می شوند، دفن شده و وارد دریاها می شوند.
طبق تحقیقاتی که در سال 2009 انجام شده است به این نتیجه رسیدند که مواد پلاستیکی موجود در محیط زیست تا 2000 سال یا حتی بیشتر باقی می ماند و مسئله پلاستیک را یک “بحران جهانی” نامیدند.
ما در اینجا قصد داریم پیشنهاد کنیم که حتی الامکان از خرید ظروف یکبار مصرف جدا خودداری کنیم و به جای آن از وسایلی استفاده کنیم که بتوانیم سالها در اختیار داشته باشیم و درصورت استفاده، این وسایل را در کنار رودخانه ها و آبراه ها و نیز سواحل و حوضچه ها رها نکنیم بلکه آنها را بعد از استفاده در سطل های زباله انداخته تا به راحتی بازیافت شوند و وارد آبها نشوند.
جمع بندی
22 آوریل سال 1990 روز زمین جنبه بین المللی پیدا کرد.
دوم اردیبهشت ماه روز زمین پاک در ایران است.
هفته زمین پاک شعار ایران در روز و هفته زمین است.
