در این مطلب قصد داریم درباره استرس و راه های درمان آن صحبت کنیم. ابتدا می خواهیم استرس را بشناسیم و سپس در مورد راههای پیشگیری و درمان یا برطرف کردن آشنا شویم.
استرس چیست؟
استرس واکنش جسمی و عاطفی افراد هست که براثر هر اتفاق و فکری بروز می کند و منجر به عصبانیت و نگرانی می شود. همچنین میتوان گفت اضطراب در مدت زمان کوتاه جنبه مثبت دارد، مثلا زمانی که به فرد کمک می کند از خطری جلوگیری کند. اما در صورتیکه استرس به مدت طولانی ادامه داشته باشد ممکن است سلامتی را به خطر بیندازد.
بطور کلی می توان گفت استرس یک احساس طبیعی فرد نسبت به مسائل بروز کرده در اطراف اوست.
انواع استرس
استرس به دو نوع اصلی تقسیم می شود:
- استرس کوتاه مدت
- استرس حاد یا مزمن
استرس کوتاه مدت مانند مشاجره با فرد دیگر، ممکن است به سرعت از بین برود و فرد به سرعت آرامش از دست رفته با بازیابد. اما در نوع حاد و یا مزمن استرس، افسردگی، اضطراب، خشم و پرخاشگری، بی خوابی، مشکل داشتن تمرکز، اختلال در حافظه، مشکلات هاضمه و درد مفاصل ایجاد می شود.
استرس و بدن ما
وقتی فردی دچار استرس می شود بدن او با آزاد کردن هورمون ها به استرس واکنش نشان می دهد و باعث ترشح بیشتر هورمون ها در مغز شده و در نتیجه ماهیچه های فرد دچار تنش می شود. این واکنش در کوتاه مدت خوب است چون می توانند در بر طرف کردن استرس کمک کنند و از سلامتی بدن محافظت کنند. استرس مزمن مشکلاتی مانند فشار خون بالا، بیماری قلبی، دیابت، افسردگی یا اضطراب، چاقی و نیز مشکلات قاعدگی را به وجود می آورد.
در صورتیکه فرد بیماری خاصی داشته باشد با در معرض استرس قرار گرفتن بر تشدید بیماری کمک کرده است.
علائم فشارهای استرس بسیار بالا چیست؟
وقتی فشار استرس در فردی بالا باشد، بسیار مشکلات جسمی برای وی به وجود می آید اما شاید متوجه نشود که این مشکلات به دلیل استرس است. فراموشی، اسهال یا یبوست، سردرد، خستگی، دردهای مکرر در قسمتهای مختلف بدن، مشکلات جنسی، کمبود تمرکز یا انرژی، مشکل در خوابیدن، معده ناراحت، کاهش و یا افزایش وزن و استفاده از مواد مخدر و یا مشروبات الکلی از علائم استرس مزمن است.
علل مختلف استرس
دلایل ایجاد این موضوع برای هر فرد متفاوت است. خوبی و بدی می تواند شخص را دچار استرس کند. شروع کار جدید و یا بچه دار شدن و حتی بازنشستگی موضوعات خوبی هستند که ممکن است شخص را دچار استرس کند و یا مسائل ناراحت کننده ای مانند درگذشت همسر یا یکی از اعضای نزدیک خانواده، بیماری، مشکلات مالی، سلامتی و شغلی، ازدواج و طلاق هستند هم ایجاد استرس می کنند.
فردی که دچار استرس می شود هر گاه حالات زیر را در خود احساس کرد باید از کسی مانند پزشک معالج خود کمک بخواهد: حالت سرگیجه و یا بالا رفتن تنفس و یا ضربان قلب، از دست دادن توان کار در منزل و محل کار، داشتن ترس های غیر قابل کنترل و یا یادآوری اتفاقات ناگوار گذشته.
درمان استرس با داروهای گیاهی
محصولات ارگانیک و طبیعی موجود در طبیعت داروهای مناسبی برای درمان و کاهش استرس می باشند.
چای بابونه
بابونه مانند مسکن بر روی سیتم عصبی عمل می کند و کمک موثری برای کاهش استرس می باشد.
دو قاشق چای خوری بابونه خشک را با یک فنجان آب گرم دم کنید، ده دقیقه زمان دم کشیدن بابونه است، سپس با مقداری عسل آن را طعم دار کنید و روزانه 4 فنجان از این دمنوش را بنوشید تا استرس را درمان کنید.
خواص بابونه (1 دقیقه)
چای سبز با گل یاس
چای سبز و گل یاس به تنهایی خواص خود را دارند. گل یاس یا یاسمین مانند والیوم عمل می کند و اعصاب را آرام و استرس را بسیار کاهش می دهد.
دمنوش گیاهی بهارونه
دمنوش گیاهی بهارونه، گیاهی معطر و آرامبخش و بسیار موثر در درمان استرس است.
چای سفید بلومینگ یا شکوفنده با گل یاس
مناسب پذیرایی و ضد استرس و سبب تقویت سیستم گوارش.
چای سبز
نوشیدن چای سبز هم استرس را شدیدا کاهش می دهد. آمینو اسید ال تیانین (L-Theanine)ماده موجود در چای سبز است که با افزایش امواج مغزی آلفا سبب کاهش استرس و افزایش آرامش می شود. برای آماده کردن دمنوش چای سبز برای رفع استرس باید دو قاشق چای خوری برگ چای سبز را در یک فنجان آب گرم ریخته، بعد از 5 دقیقه دمنوش آماده است. روزی 2 تا 3 فنجان نوشیدن این دمنوش سبب کاهش استرس می شود. می توان با عسل یا آبلیموی تازه مصرف کرد.
-
چای سبز و سفید بلومینگ یا شکوفنده (چای گل)آرام بخش و ضد استرس، مناسب رژیم لاغری، تقویت گوارش و ریه ها، مناسب پذیراییقیمتهربستهاز: 116,500
-
چای سبز خارجی سادهآنتی اکسیدان، جوان سازی پوست، چربی سوزی و کاهش وزن، تقویت سیستم ایمنیقیمتهربستهاز: 171,000
-
چای سبز خارجی برگ پیچ به همراه گل یاسطعم ملایم، ضد استرس و آرام بخش، جوان کننده و ضد پیری، مناسب پذیراییقیمتهربستهاز: 27,500
سنبل الطیب
طبق تحقیقات محققین طب سنتی، سنبل الطیب یا علف گربه داروی بسیار موثری در درمان استرس و اضطراب است.
گل گاوزبان
گل گاوزبان گیاهی قدیمی که مصرف درمانی فراوانی دارد طبق تحقیقات درمان مناسبی برای استرس است.
جیسینگ
جیسینگ هندی هورمون کورتیزول، که هورمون موثر در ایجاد استرس است، را کاهش داده و سبب کاهش قابل توجه استرس در بزرگسالان می شود. تقویت سیستم عصبی، کاهش خستگی، افزایش انرژی و بهبود کیفیت خواب از خواص جیسینگ هندی است.
گل ساعتی
این گیاه اثر دارویی ضعیفی دارد اما اگر آن را به صورت دمنوش مصرف کنیم، خواب را افزایش می دهد و سبب کاهش استرس می شود.
تخم شربتی
تخم شربتی که به راحتی در تمام عطاری ها وجود دارد، به دلیل داشتن منیزیم و ویتامین B که دو ماده معدنی و مغذی بسیار مفید برای کاهش استرس است. تخم شربتی این دانه های ریز، داروی طبیعی و موثر برای درمان استرس است.
بادام
بادام از خشکبارهایی است که به دلیل داشتن منیزیم فراوان ماده معدنی موثر برای کنترل استرس محسوب می شود. اگر بادام را با مواد غذایی که دارای ویتامین B و C ترکیب کنیم سریع تر و راحت تر می تواند استرس را کنترل کند.
توت فرنگی
توت فرنگی این میوه آبدار و خوشمزه و خوش رنگ، سرشار از منیزیم و ویتامین C می باشد. توت فرنگی بسیار مغذی هست و با مصرف روزانه به آسانی می توانیم تنش های روحی و استرس را کاهش دهیم.
پودر پروتئین شکلات سیاه: این پودر سرشار از منیزیم و مکمل پروتئین است. بدن فرد در زمان استرس دچار ضعف سیستم ایمنی می شود و پودر پروتئین شکلات سیاه این کمبود را جبران وکمک به درمان استرس می کند.
-
دمنوش و سردنوش ترکیبی برنا جوانسازی و شادابی پوست، آنتی اکسیدان، ویتامینه، معطرقیمتهربستهاز: 122,000
علل استرس چیست؟
ما انسانها روزانه با عوامل مختلفی روبرو می شویم، برخی کوچک و نامحسوس، اما آزار دهنده و همواره همراه ما در زندگی . برای داشتن یک زندگی شاد و سلامت باید عوامل استرس زا را بشناسیم و سعی در رفع مشکلات در آن زمینه ها کنیم. این عوامل مانند:
مسائل مالی
مسائل مالی در بعضی موارد افراد را دچار اضطراب میکند. این نوع از فشار اضطراب همیشه در جوامع مختلف دیده میشود.
اجتماع
ما همه دوست داریم در اجتماع دیده شویم و مورد تحسین قرار بگیریم اما گاهی آنقدر تحت تاثیر تبلیغات و بحث ها قرار می گیریم که دچار اضطراب می شویم.
محل کار
طبق آمار در کشورهای مختلف به دلیل اینکه همه ما بیشتر ساعات روز را در محل کار سپری می کنیم ، می توانیم نسبت به این محیط دچار حملات شدید شویم، اما برای مدیریت این نوع از استرس باید برنامه ریزی دقیق داشته باشیم تا وظایف کاری از زندگی خانوادگی جدا شود.
ظاهر فرد
آلن کانر (Allen Kanner) روانشناس و محقق در زمینه حملات استرس، معتقد است بیش از 50% افرادی که مورد مطالعه قرار گرفته اند، از اضافه وزن و ظاهرشان ناراضی هستند و آنها را دچار استرس شدید کرده است. در حالی که با مدیریت می توانند به جای داشتن استرس کارهایی مانند تمرینات ورزشی و تغذیه سالم داشته باشند.
رقابت
رقابت همان استرس مفید است. این نوع استرس باعث حرکت به جلو و شکوفایی فرد می شود و رقابت را به وجود می آورد.
روابط
بهترین و شادترین روابط هم می تواند موجب ایجاد استرس شود. مانند زندگی مشترک با همسر و حتی زندگی با هم خونه ممکن است به دلیل اختلاف عقیده و یا تفاوت در مشی زندگی استرس به وجود بیاورد.
فقدان و محرومیت
جدایی و محرومیت از هر آنچه که وابستگی در زندگی شما بوده می تواند استرس برای شما به وجود بیاورد.
اتفاقات گذشته
گاهی مسائلی مانند حادثه رانندگی، سرقت، بیماری فرزند و…. در گذشته زندگی ما بوده که هنوز دست از سر ما بر نمی دارد. چنین مسئله ای می تواند همیشه سبب استرس در زندگی ما باشد.
تغییرات
سازگاری با هر موقعیتی مانند تغییر منزل و یا محیط کار هم موضوع دیگری در ایجاد استرس است.
سلامت
بعضی از افراد بیش از حد نگران سلامتی خود و اطرافیان هستند. این نگرانی به مرور تبدیل به استرس شدید می شود.
روانشناسی استرس چیست؟
هانس سلیه (Hans Selye) روانشناس و پژوهشگر می گوید:
استرس لزوما موضوع بدی نیست بلکه بستگی دارد که چگونه دچار این موضوع شده اید. اضطراب ناشی از ضعف یا حقارت و ناتوانی، استرس زیان آور و استرسی که که ناشی از کار خلاقانه و رقابت باشد، مفید است.
جمع بندی
برای رفع استرس و اضطراب میتوان از نوشیدنی های مانند انواع چای سبز، بابونه، بهارنارنج، سنبل الطیب، تخم شربتی، گل گاو زبان و جنسینگ در نوشیدنی استفاده کنید.
تپش قلب در بسیاری موارد به استرس و اضطراب پنهان، کافئین، الکل و نیکوتین باشد. در این موارد میتوان با پیاده روی، تمرکز بر تنفس، و مصرف نوشیدنی های گیاهی مناسب و آب کافی آرامش خود را بدست بیاورید.
یکی از مواردی که در طب سنتی برای رفع اضطراب و استرس بر آن تاکید شده است مصرف گل گاو زبان است. با اینحال موارد دیگری از نوشیدنی ها آرامبخش در این مطلب آورده شده است.