چای یکی از محبوب ترین نوشیدنی های جهان است. شما میتوانید از چای به صورت گرم یا سرد لذت ببرید و مصرف آن به تأمین آب بدن کمک میکند. با این حال، چای حاوی کافئین است و این ماده میتواند باعث کم آبی در بدن شود. این دو مسئله شادید باعث شود شما سردرگم شوید و نتوانید تصمیم بگیرید که آیا چای باعث کم آبی بدن میشود یا خیر؟ در ادامه ای مقاله هر دو بعد را به خوبی بررسی کرده و به شما کمک میکنیم تا به نتیجه درست دست یابید.
ممکن است بر هیدراتاسیون (آب رسانی) شما تأثیر بگذارد.
چای ممکن است بر سطح و روند هیدراتاسیون شما تأثیر بگذارد مخصوصا اگر بیش از حد مصرف شود. دلیل اصلی این مسئله این است که برخی چایها حاوی کافئین هستند، ترکیب شیمیایی که در قهوه، شکلات و نوشیدنیهای انرژی زا نیز وجود دارد. کافئین از رودهها جذب خون شده و بعد به کبد میرود. این ترکیب شیمیایی در کبد تجزیه می شود و میتواند بر کارکرد بدن تأثیر بسیاری داشته باشد. به عنوان مثال، کافئین تأثیر تحریک کننده بر مغز دارد، هوشیاری را تقویت میکند و احساس خستگی را کاهش میدهد. از سوی دیگر این ماده میتواند بر روی کلیهها اثر گذاشته و باعث افزایش ادرار شود. دیورتیک ماده ای است که باعث میشود بدن شما ادرار بیشتری تولید کند. کافئین این کار را با افزایش جریان خون به کلیه ها انجام می دهد و آنها را ترغیب می کند تا آب بیشتری را از خون خارج کرده و دفع کنند. این اثر دیورتیک می تواند باعث تکرر ادرار شود که ممکن است بیشتر از نوشیدنی های بدون کافئین در هیدراته شدن شما تأثیر بگذارد.
چایهای مختلف تأثیرات متفاوتی دارند.
چایهای مختلف حاوی مقادیر مختلفی از کافئین هستند و بنابراین تأثیر آنها بر بردن شما نیز متفاوت است.
چای های کافئین دار
چای های کافئین دار شامل انواع سیاه، سبز، سفید و اولانگ است. این چای ها از برگ گیاه کاملیا سینِنسیس (Camellia sinensis ) تهیه میشوند و به طور کلی 16-19 میلی گرم کافئین در هر گرم چای تهیه شده از این گیاه وجود دارد. از آنجایی که متوسط فنجان چای حاوی 2 گرم برگ چای است، یک فنجان (240 میلی لیتر) چای حدود 33 تا 38 میلی گرم کافئین دارد. مقدار کافئین موجود از هر نوع و دسته از چای به نوع و دسته دیگر متفاوت است. برخی از آنها حاوی 120 میلی گرم کافئین در هر فنجان (240 میلی لیتر) هستند. همچنین شایان ذکر است که هر چه بیشتر چای خود را بجوشانید، مقدار کافئین بیشتر آزاد میکند. اگرچه چای نسبت به بسیاری از نوشیدنی های کافئین دار کافئین کمتری دارد، اما نوشیدن مقادیر زیاد آن میتواند بر وضعیت هیدراتاسیون شما تأثیر بگذارد.
چای گیاهی
چای های گیاهی مانند بابونه، نعناع یا گل سرخ از برگ، ساقه، گل، دانه، ریشه و میوه گیاهان مختلف تهیه میشوند. برخلاف انواع دیگر چای، ارتباطی با گیاه کاملیا ندارند. بنابراین آن ها بیشتر نوشیدنی گیاهی به حساب میآیند تا نوعی چای. چای های گیاهی به طور کلی فاقد کافئین هستند و نه تنها باعث کم آب شدن بدن نمیشوند بلکه باعث آب رسانی به بدن نیز میشوند.
گونه های ترکیبی
اگرچه بیشتر چای های گیاهی هیچ کافئینی ندارند اما در چای های ترکیبی امکان دارد مواد اضافه شده به چای گیاهی حاوی کافئین باشند. برای مثال چای یربا ماته، نوشیدنی سنتی آمریکای جنوبی که در سراسر دنیا رواج دارد. این گیاه از برگ و شاخه های خشک شده گیاه Ilex paraguariensis ساخته شده است و به طور متوسط 85 میلی گرم کافئین در هر فنجان چای این گیاه وجود دارد. کمی بیشتر از یک فنجان چای اما کمتر از یک فنجان قهوه. اضافه کردن گیاهانی مانند گایوزا ، یاپون ، گوارانا یا برگهای قهوه به چایها گیاهی نیز باعث اضافه شدن کافئین به چای گیاهی ترکیبی میشود. بنابراین، همانند سایر چای های حاوی کافئین، نوشیدن مقادیر زیادی از این چایها نیز میتوانند تعادل آب بدن شما را برهم بزند.
بدن در حالت نرمال نمیتواند به علت نوشیدن چای دچار کم آبی شود.
علی رغم تأثیر دیورتیک کافئین، هر دو چای گیاهی و کافئین به احتمال زیاد بدن شما را کم آب نمی کنند. برای ایجاد حالت کم آبی یا دیهایدریشن در بدن باید 6 تا 13 فنجان چای مصرف شود در غیر این صورت مقدار کافی کافئین برای ایجاد این حالت وارد بدن نمی شود. برای کم آب شدن بدن نیاز به 500 میلیگرم کافئین است.
پژوهش ها نشان داده اند که چای در صورتی که به اندازه مصرف شود تنها به آبرسانی به بدن کمک می کند و هیچ اثر مخربی در این زمینه برای بدن ندارد. علاوه بر این، یک بررسی اخیر از 16 مطالعه نشان می دهد که یک دوز 300 میلی گرم کافئین، یا معادل نوشیدن 3.5-8 فنجان (840-1920 میلی لیتر) چای به طور همزمان، تولید ادرار را فقط 109 میلی لیتر در مقایسه با همان مقدار نوشیدنی بدون کافئین افزایش می دهد. بنابراین، حتی در مواردی که چای باعث افزایش تولید ادرار می شود، نیز شما بیشتر از آنچه همراه با چای نوشیده اید مایعات از دست نمیدهید.
در یک پژوهش 21 مرد سالم در طول 12 ساعت 4 یا 6 فنجان (960 یا 1،440 میلی لیتر) چای سیاه یا مقادیر یکسان آب جوشانده را نوشیدند. اما محققان هیچ تفاوتی در میزان تولید ادرار یا میزان هیدراتاسیون بین افرادی که این دو نوشیدنی را نوشیده بودند، مشاهده نکردند. آنها نتیجه گرفتند که چای سیاه به نظر میرسد به همان اندازه که در مقادیر کوچکتر یا مساوی 6 فنجان (1440 میلی لیتر) در روز مصرف شود، باعث دفع آب میشود.
با سلام؛ باید حتما اذعان کرد نوشیدن چای طبیعی تا حدود ۴ لیوان تا ۶ لیوان در روز ضرری ندارد و حتی سه لیوان در زمان مناسب که از وعده غذایی گذشته باشد بسیار برای بدن مفید هست. اما بعضی مصرف بالایی در نوشیدن چای دارند و متاسفانه چای غیر طبیعی و گاها حتی غیراستاندارد می نوشند که باعث مشگلات میشوند و به مرور آب بدن آنها اضافه کم میشود.و حتی لاغری و مشگل مفصل و قندهم بوجود میآورد. نیاز بدن به آب بمراتب جدی تر از چای هست.