به لیمو چیست؟ با خواص و عوارض آن آشنا شوید

به لیمو با نام لاتین Lemon Beebrush گیاه چوبی از خانواده  Verbenaceae (شاهسپرم) که ارتفاع آن به 5/1 تا 2 متر می رسد و برای رشد به خاک مناسب و همچنین هوای مرطوب نیازمند است. این گیاه شگفت انگیز که قرن هاست در طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری ها مانند سرماخوردگی، بی خوابی، سوء هاضمه و بسیاری از بیماری های دیگر استفاده می شود عطر لیمو دارد. اگر برگ های پر پیچ و خم این گیاه را لمس کنیم عطر آن بیشتر می شود.

از روغن و اسانس این گیاه معطر در نقاط مختلف دنیا استفاده می شود اما در امریکای جنوبی ( پرو و شیلی) مصرف زیادی دارد. در ایران در منطقه شمال کشت می شود.

مردم معتقدند که اولین افرادی که با این گیاه و خواص آن آشنا شدند قوم اینکاها بودند. روغن این گیاه دارویی بسیار پر ارزش و با خاصیت فراوان است زیرا از تقطیر 7000 کیلوگرم گیاه به لیمو یک کیلوگرم روغن تهیه می شود.

 موادی در روغن به لیمو وجود دارد که سازنده آنتی اکسیدان هایی مانند سیترال، گرانول، نرول و وریاسکوزید است. از این آنتی اکسیدان ها برای رایحه درمانی، در کنار سایر روغن های گیاهی استفاده می شود.

ویتامین C، کلسیم، منیزیم، لیمونن، اسید سیتریک، پکتین و بیوفلاونوئید مواد موجود در این گیاه است که با برطرف کردن عفونت مقابله می کند.

قسمت های مختلف گیاه به لیمو

به لیمو دارای بوته ای با ارتفاع 2 الی 3 متر و گل های ریز سفید و بنفش است. بیشترین استفاده دارویی از برگ این گیاه است. برگ ها  به رنگ سبز تیره و کدر است و همچنین شکل ظاهری برگ ها نوک تیز و کشیده است. این برگ ها که طعم تند و کمی تلخ دارند، در اواخر تابستان چیده می شوند. برای تهیه دم نوش آن بعد از چیده شدن برگ ها آنها را خشک می کنند.

خواص به لیمو چیست؟

آیا تاکنون با خواص بیشمار برگ وگیاه به لیمو آشنا شده اید؟ دمنوش و چای این گیاه بسیار گوارا است و طرفداران فراوانی دارد.

 به لیمو یک گیاه بسیار معطر است که در تهیه غذا و مصارف خانگی کاربرد فراوان دارد و از آن در تهیه مربا، نوشیدنی ها، سالاد و سس ها استفاده می شود. برای رفع بوی خام مرغ و ماهی هم بسیار مناسب است.

در ادامه به برخی از خواص دارویی به لیمو اشاره می کنیم:

1) تقویت کننده عضلات

دمنوش و چای به لیمو ضمن اینکه یک چربی سوز قوی است، به ساخت ماهیچه و عضلات کمک بسیار می کند، پس اگر می خواهید یک ورزشکار شوید این دو نوشیدنی را فراموش نکنید. بنابر این بهتر است قبل از تمرینات ورزشی یک لیوان چای و یا دمنوش آن را میل کنید تا تاثیر آن را بر روی تقویت عضلات خود ببینید.

2) دمنوش و چای به لیمو و لاغری

این گیاه سرشار از ترکیبات ارگانیک است و تنها 2 واحد کالری دارد، در نتیجه با کاهش اشتها سبب لاغری می شود.

قدرت چربی سوزی چای به لیمو یک خاصیت مهم این گیاه است.

مصرف چای و یا دمنوش به لیمو با عسل،  به لاغری و کاهش  وزن کمک می کند. البته داروی مناسبی هم در درمان سرماخوردگی است.

3) فشار خون

روغن معطر به لیمو یک داروی معطر در گشاد شدن عروق و همچنین رقیق کننده خون است و با استفاده از خاصیت آرام بخشی که دارد فشار خون را درمان می کند.

4) درمان افسردگی

به لیمو یک گیاه دارویی برای رفع افسردگی و بی خوابی است.

5) کمک به سیستم دستگاه گوارش

چای به لیمو با کاهش انقباضات و اسپاسم های عضلانی معده به سیستم دستگاه گوارش کمک می کند و همچنین دمنوش آن هم دارویی گیاهی مناسبی برای کمک به بهتر شدن عملکرد دستگاه گوارش است. این دمنوش سبب هضم بهتر غذا می شود.

6) به لیمو یک گیاه ضد التهاب است

با بالا رفتن سن، مفاصل بسیار آسیب پذیر و شکننده می شوند. چای و دمنوش گیاهی به لیمو به دلیل داشتن میزان بالایی آنتی اکسیدان مانند شیرو لبنیات به استخوان ها کمک می کند. بیماران مبتلا به نقرس و روماتیسم هم می توانند برای کمک به درمان خود از این نوشیدنی مفید استفاده کنند.

7) استفاده از گیاه دارویی به لیمو برای تقویت سیستم ایمنی بدن

دمنوش به لیمو در فصول پاییز و زمستان قابل استفاده است. با مصرف دمنوش گیاه و برگ آن می توانید عفونت های بدن را از بین برده و سیستم ایمنی بدن را بالا ببرید.

8) درمان سینوزیت

برای درمان سینوزیت (ورم حاد حفره های بینی) می توان از این دمنوش استفاده کرد. اگر آن را با گیاهانی مانند گل آقطی، گیاه ترشک، گل پامچال و ریشه کوشاد ترکیب شود درمان کننده خوبی برای سینوزیت است. استفاده از آنتی بیوتیک و دکونژستانت با داروی گیاهی حاوی به لیمو سینوزیت را درمان می کند.

9) گیاه دارویی به لیمو یک داروی ضد سرطان

این گیاه خوش طعم سرشار از آنتی اکسیدان است که سبب از بین رفتن رادیکال های آزاد می شوند، به همین دلیل از پیشرفت سرطان جلوگیری می کند.

10) به لیمو با خاصیت ملین بودن

این گیاه ادرار آور و ملین است و عملکرد دستگاه گوارش و روده را تنظیم می کند.

11) برطرف کننده بیماری های پوست و مو است

 اگر از شوره سر و موخوره رنج می برید بهتر است به جای مصرف داروهای شیمیایی از روغن گیاهی معطر به لیمو استفاده کنید. قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید کمی از روغن آن را بر روی پوست خود بمالید. اگر مرتبا این عمل انجام شود پوستی شفاف خواهید داشت. البته بهتر است قبلا مطمئن شوید که حساسیتی به این گیاه ندارید.

12) کاهش استرس

چای به لیمو یک داروی کاهش دهنده استرس است زیرا اجزای موجود در آن اثر آرامبخشی دارد و به بهبود اعصاب، ضد استرس و اضطراب کمک می کند.

مطالعاتی بر روی گیاه به لیمو انجام شده است که محققین به این نتیجه رسیده اند که “ورباسکوزید” یک جزء بیولوژیکی موجود در برگ به لیمو است که خاصیت بهبود اضطراب و استرس را دارد.

13) درمان بی خوابی

ملاتونین در بدن باعث خواب آلودگی می شود. این گیاه به تولید میزان بالای ملاتونین کمک می کند و به دلیل وجود میزان کافئین کم آن، ذهن را آرام کرده و کمک می کند تا در شب خوابی آرام داشته باشیم. به همین دلیل نوشیدنی مفیدی برای ایجاد خواب آرام است.

14) به لیمو خاصیت تب بر دارد

چای به لیمو با دارا بودن خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد یک تب بر عالی است. در پزشکی سنتی آمریکای جنوبی قرن ها است که از به لیمو به عنوان داروی مناسب برای پایین آوردن تب و تب بر استفاده می شود.

استفاده از روغن به لیمو در درمان آکنه، معالجه مشکلات گوارشی و عصبی موثر است.

عوارض جانبی مصرف به لیمو

تا کنون عوارضی با مصرف به لیمو مشاهده نشده است و مصرف این گیاه دارویی در هر زمان که باشد مشکل و عوارضی ایجاد نمی کند، فقط در برخی از افراد ممکن است باعث ایجاد تحریکات پوستی شود. البته خانم های باردار و یا زنان شیرده از مصرف چای و یا دمنوش و حتی گیاه به لیمو بهتر است خودداری نمایند و همچنین مبتلایان به بیماری های کلیوی بهتر است از مصرف میزان زیاد آن صرف نظر کنند زیرا ممکن است سبب تحریک کلیه ها شود و مشکلات فرد بیمار کلیوی را شدت دهد.

استفاده با میزان زیاد و طولانی مدت به لیمو سوزش معده ایجاد می کند. لیمونن، لینالول، سیترول و جرانیول از مواد طبیعی حساسیت زا در این گیاه است که ممکن است برخی از افراد با مصرف روغن گیاه دچار واکنش های آلرژیک شوند.

طرز تهیه چای به لیمو

چای به لیمو یک نوشیدنی خوش طعم با خواص فراوان است . برای تهیه این چای یک قاشق غذاخوری برگ آن را با جوشیده با دمای هشتاد درجه در ظرفی ریخته . بیست دقیقه بعد چای دم کشیده و آماده است. این چای را می توان با عسل یا نبات نوشید. از خواص مهم چای به لیمو اثری است بر روی کاهش وزن و لاغری دارد.

1) روش تهیه دمنوش به لیمو

طرز تهیه دمنوش به لیمو بسیار آسان است. برای تهیه ابتدا یک قاشق غذاخوری برگ لیمو را در آب 80 درجه جوشیده می ریزیم. 20 دقیقه بعد دمنوش آماده است. در صورت تمایل می توانید به لیمو را در قوری ریخته و با حرارت کم دم کنیم. دمنوش تلخی خاصی دارد. می توان با کمی عسل مصرف کنیم.

2) روش تهیه دمنوش به لیمو با گاوزبان

دمنوش این گیاه با گل گاوزبان طعمی بسیار خوشایند و لذیذ دارد. خواص گل گاوزبان با خاصیت به لیمو متفاوت است اما این دو گیاه دارویی مکمل یکدیگرند. این دو گیاه یک خاصیت مشترک دارند و آن هم تاثیر در سرماخوردگی است. برای تهیه دمنوش به لیمو و گل گاوزبان دو برابر برگ به لیمو و یک برابر گل گاوزبان را در آب جوش ریخته و دم می کنیم.

3) دمنوش به لیمو و بهار نارنج

به دلیل عطر و طعم بهار نارنج و به لیمو، دمنوش این دو گیاه که از یک خانواده هستند معجونی رویایی می باشد. خواص این دو گیاه یکسان است. برای تهیه این دمنوش دلنشین باید دو برابر بهار نارنج با یک برابر به لیمو را دم کرد.

4) دمنوش به لیمو و چای سبز

ترکیب این دو گیاه دمنوش بسیار خوشایندی را به وجود می آورد. میزان به لیمو در این نوع دمنوش باید بیشتر از چای سبز باشد.

5) دمنوش به لیمو و اسطوخودوس

برای تهیه این دمنوش به میزان مساوی از اسطوخودوس و به لیمو استفاده می شود. اسطوخودوس دارای خاصیت دارویی فراوان است و یکی از گیاهان دارویی قدیمی است.

6) طرز تهیه دمنوش به لیمو و زیرفون

یک قاشق غذاخوری به لیمو و یک قاشق غذاخوری زیرفون را با دو لیوان آب در یک قوری چینی ریخته و آن را بر روی حرارت قرار می دهیم. بعد از جوشیدن 30 دقیقه روی حرارت غیر مستقیم قرار می دهیم تا دم بکشد. در صورت تمایل در هنگام نوشیدن چند قطره آب لیمو به دمنوش اضافه شود.

گیاهان با خواص دارویی سال هاست که در بین عموم مردم جهان شناخته شده است و تحقیقات زیادی بر روی این گیاهان توسط محققین انجام شده است. این گیاهان اکثرا بی ضرر هستند، اما نباید جایگزین داروهای تجویزی توسط پزشکان شود و بهتر است قبل از مصرف، بیماران خاص حتما با پزشک مشورت کنند.

جمع بندی